Een cultuur van leren voor iedereen.

Cultureel bewustzijn en expressie – stel jij de lerende centraal?

Geplaatst op 30-11-2020

Een leven lang leren en ontwikkelen is voor mij: je brein en hart fit houden. Nieuwe vaardigheden en kennis aanleren betekent automatisch dat je brein nieuwe neuro-verbindingen blijft aanleggen en dat nu precies hetgeen zijn wat het allemaal levendig en fit houdt.

Nu hebben we (volgens het European Parliament & Council) acht sleutel competenties nodig die een belangrijke rol spelen in het onderwijs, arbeidsmarkt, persoonlijke ontwikkeling, sociale cohesie en actief burgerschap: communicatie in de moedertaal; communiceren in vreemde talen; wiskundige competentie (hier val ik af) en basis competentie op het gebied van exacte wetenschappen en technologie; digitale competenties; leercompetenties; sociale- en burgerschapscompetenties; ondernemersvaardigheden; cultureel bewustzijn en expressie en op deze laatste wil ik in dit artikel inzoomen.

Cultureel bewustzijn en jezelf cultureel uitdrukken is dus een van de 8 belangrijkste vaardigheden voor een leven lang leren, maar wat zijn nou succesfactoren als je een bijdrage wilt leveren aan de ontwikkeling van cultureel zelfbewustzijn en expressie van een lerende?
En eigenlijk zijn we altijd wel ”cultureel bewust”. Al is het alleen al in ons keuzes op het gebied van kleding, taal, muziek, rituelen en symbolen die we uitdragen, maar de uitdaging zit ‘m met name rondom het blijven prikkelen van mensen om hier bewust mee om te gaan.

 

Het is belangrijk om de lerende altijd centraal te stellen. Hierbij ga je dus uit van de leerbehoeften van de leerling. Leerling gecentreerd wil zeggen, rekening houden met de leerwensen van de leerling en deze centraal stellen. Als je de kennis en (leer) behoeften van de leerling centraal stelt, draagt dit bij aan het vasthouden van de interesse en motivatie om te blijven leren. Een hele belangrijke rol is daarom ook weggelegd voor de onderwijzer/trainer.  Je speelt als trainer een cruciale rol in het leerproces. Ook als trainer moet je zelf ook beschikken over het zelfbewustzijn en competent genoeg voelen om zelf cultuur en expressie te onderwijzen.

Er zijn verschillende lagen van cultureel zelfbewustzijn en daarom manifesteert dit zich ook op verschillende niveaus. Bij het starten van een (leer) activiteit is goed om bij jezelf na te gaan op welke laag deze (leer) activiteit een bijdrage gaat leveren. Het eerste niveau is het bewustzijn van eigen (culturele) gedachten en handelen (het gedrag).  Het gaat dan om vragen zoals: waarom doe ik zoals ik doe, waarom spreek ik zoals ik spreek, waarom zie ik de wereld met deze bril op in plaats van met een andere bril, waarom kies ik voor bepaalde kleding en waarom vier ik bepaalde feesten etc.
Weer een ander niveau treft het bewustzijn van de sociale en psychologische omgeving. Denk hierbij aan: cultuur, kunst, muziek, film, verhalen, religieuze tradities, feesten, subculturen. En vanwege deze veelzijdigheid betekent het dus ook dat dit op verschillende manieren getraind kan worden.

Over het trainen gesproken: hier is het belangrijk om al bij het ontwerp van een training jezelf af te vragen of deze wijze van trainen een goede manier is. Heb je de lerende vooral centraal gesteld? Bij het centraal stellen betekent dit ook dat je het competentieniveau van de lerende scherp moet hebben, wat is de leerstijl en welke methode is hiervoor het meest geschikt? Hoe kan je de lerende blijven motiveren? Let je op dat je niet alleen op kennisoverdracht zit, maar dat je ook reflectieve vaardigheden prikkelt etc. dit zijn allemaal facetten waar je bij moet stilstaan.

Blijf meelezen en volg Ravilok Training- en Ontwikkeling op LinkedIn! #Happytoconnect.